Investigadores da UDC desenvolven un sistema innovador sobre construción de mapas de sono
martes, 7 de marzo do 2017
Un grupo de
investigadores da Facultade de Informática da Universidade da Coruña
(UDC), liderados por Vicente
Moret Bonillo, profesor da área de ciencia da computación e
intelixencia artificial e investigador da área Tecnolóxica de
Percepción, Cognición e Iteración do Centro
de Investigación TIC (CITIC), desenvolveron o proxecto
Hypnogram, baseado, tal e como se define na propia epígrafe da
iniciativa, na Análise intelixente de sinais neurolóxicas
e construción de hipnogramas para detección e interpretación de
eventos en síndrome de apnea en sono. O proxecto, ao
que podemos achegarnos a través dunha peza audiovisual en YouTube,
está financiado polo Ministerio de Economía e Competitividade na
súa convocatoria de Proxectos de Excelencia dentro Plan Estatal de
Investigación Científica e Técnica e de Innovación (2013-2016) e
polo Fondo Europeo de Desenvolvemento Rexional da Unión Europea.
Hypnogram, informa o
CITIC, contou cunha parte moi importante de colaboración
internacional, con achegas de investigadores das Universidades da
Haia, Amsterdam, Aquisgrán (Alemaña) e Florida. Forma parte de
MIASoft, un proxecto máis amplo de seguimento intelixente da
síndrome de apneas do sono e ocúpase especificamente da construción
de mapas para obter un diagnóstico da actividade cerebral no período
no que o paciente que durme está a ser sometido a seguimento.
Os investigadores
implicados en Hypnogram lembran que no eido das patoloxías do sono,
a polisomnografía é unha técnica de exploración pola que se
monitora o soño, rexistrando de forma simultánea distintas
variábeis fisiolóxicas como son a actividade
electroencefalográfica, os movementos oculares, a actividade
muscular e as variábeis cardiorespiratorias. Co rexistro dalgúns
indicadores obtidos da polisomnografía obtense o hipnograma, que é
unha representación gráfica de como se van sucedendo as diferentes
fases do sono ao longo dunha noite de rexistro. Como indica o
profesor Vicente Moret, “o obxectivo é pescudar a calidade real do
descanso dun paciente, un paciente que durme oito horas pode
levantarse canso e hai que pescudar o porqué”. Segundo indica,
polo regular a devandita circunstancia está asociada a situacións
como “microespertares”. E engade: “Se o paciente esperta, o
sono é lixeiro, non é reparador e iso pode producir problemas
serios de saúde”.
- O investigador do CITIC Vicente Moret
Segundo explica a
maiores, a interpretación axeitada do hipnograma permite determinar
a ocorrencia de posíbeis eventos apneicos na fase de sono do
paciente, e unha vez confirmados os episodios correspondentes,
clasificalos de maneira correcta. No entanto, as polisomnografías
que se realizan actualmente presentan algúns inconvenientes: supoñen
un elevado custo, son incómodas para o paciente e os resultados son
difíciles de interpretar.
O proxecto Hypnogram
xorde precisamente da necesidade de procurar solucións a este tipo
de dificultades, tirando proveito dos estándares habituais de
seguimento. En base a isto, os investigadores conseguiron realizar
unha mellora importante nos algoritmos de detección de eventos no
sinal neurolóxica, aplicando a intelixencia artificial na
clasificación das etapas do soño do paciente en vixilia, soño
lixeiro, soño profundo e fase REM.
Coa parte de I+D
desenvolvida contribuíuse a unha axeitada construción do
hipnograma, avanzando desta maneira na detección de eventos
relacionados cos trastornos de sono e na obtención dun diagnóstico
preciso o que, sen dúbida, permite optimizar a terapia oportuna.
Ademais, indican os investigadores, a utilización do sistema suporá
un aforro considerábel de recursos, xa que permite dar forma a unha
polisomnografía no ámbito ambulatorio ou mesmo domiciliario, co
consecuente aforro de recursos respecto da realización desta proba
no ámbito hospitalario.
O profesor Moret
aspira a trasladar o produto desenvolvido á sociedade e declara: “A
vocación do grupo que dirixo é que os produtos que desenvolvamos
sexan de utilidade para o usuario”. Para iso, contará coa
colaboración do profesor Volker Perlitz da Universidade de Aquisgrán
en Alemaña.