A UVigo xa conta co seu propio repositorio institucional aberto
mércores, 27 de abril do 2016
Que a
ciencia e o coñecemento tecnolóxico estea ao alcance de todo o
mundo e sen custo ningún é a filosofía que se agocha detrás dos
repositorios de acceso aberto que vían a luz a finais do século XX,
ou sexa: os coñecementos científicos xerados pola investigación e
publicados na literatura científica dispoñíbeis a través de
Internet sen barreiras (de prezo, de consulta e uso) por mor das
restricións da regulación da propiedade intelectual. Emporiso, a
Universidade
de Vigo anunciaba onte que se une de cheo a esta corrente de
divulgación libre e aberta e faino a través de Investigo,
o seu propio repositorio
institucional de acceso aberto.
Os
defensores desta política subliñan que a maior parte de
investigación é financiada e desenvolvida por institucións
públicas, polo que o acceso á literatura científica que recolle
esa investigación debería estar publicamente dispoñíbel en
aberto, así opinaba Gerardo Marraud, director da Biblioteca
Universitaria, entidade encargada de coordinar a posta en marcha
desta nova ferramenta.
Segundo explicou o responsábel do
proxecto, moitos poderes públicos, institucións financiadoras e,
mesmo a UE, están a promover o acceso aberto a través de mandatos
e, en España existen dúas disposicións legais deste carácter. Por
unha banda a Lei da Ciencia, que determina a obriga de difundir en
aberto unha versión dixital dos artigos resultado de investigacións
financiadas con fondos dos orzamentos xerais do Estado; por outra, o
Real Decreto que regula o doutoramento, que aplica esta obriga ás
teses lidas nas universidades públicas.
E indo ao repositorio
vigués, dicir que vai conter, como informa o director da Biblioteca:
“non só os artigos de revistas do persoal investigador e as teses
lidas na Universidade de Vigo, senón tamén todos aqueles traballos
que son valorados como méritos de investigación: capítulos de
libros, libros e relatorios e comunicacións a congresos
científicos”, pero salienta que “sempre respectando os dereitos
de propiedade intelectual”.
Investigo bota a
andar poñendo a disposición da comunidade universitaria as teses de
doutoramento dos anos 2011 a 2014 “e nas vindeiras semanas imos
depositar as teses de 2015”, engade Marraud. Xa a partir de maio, a
Sección de Posgrao comezará a xestionar as teses de 2016
directamente a través do repositorio. Para o resto de contidos,
serán os propios investigadores os que se encarguen de poñer en
aberto a súa produción científica, seguindo o principio do
autoarquivo.
A aposta da Universidade de Vigo por esta nova
ferramenta trata de difundir e dar maior visibilidade a escala
mundial á súa produción científica, preservar a memoria
científica da institución, axilizar o rexistro e avaliación da
produción de investigación, axilizar o proceso de presentación das
teses de doutoramento e mellorar internacionalmente a súa imaxe.
Así, como sinala Marraud,
“ofrecer en aberto versións dixitais dos traballos de
investigación en repositorios permite, segundo diversos estudos,
incrementar nun 20-25% o volume de citas recibidas por un traballo de
investigación”.
En canto a novidades, Investigo
achega, fronte a
repositorios doutras institucións, a conexión directa co Sistema de
Xestión da Investigación da Universidade (SUXI), de xeito que o
repositorio se converterá nunha ferramenta útil para introducir os
méritos de “produción científica” no coñecido como SUXI. Isto
será posíbel grazas ao sistema SAI3, desenvolvido pola Biblioteca
Universitaria en paralelo co repositorio. Segundo Marraud, “vai
facilitar moitísimo ao persoal investigador a tarefa de ‘subir’
ao SUXI a súa produción científica ano tras ano, á vez que vai
permitir ‘poboar’ con contidos o repositorio dunha maneira
eficiente”. Como explican os seus impulsores, co SAI3 un
investigador ou unha investigadora pode depositar no repositorio un
traballo de investigación en menos dun minuto coa vantaxe engadida
de que os datos dese depósito pasan tamén ao SUXI.